28 października 2021
Czym są działania odwetowe?
18 października 2021 r. przedstawiony został projekt ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa, wdrażający Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii. Zgodnie z założeniami, przepisy powinny zostać uchwalone do 17 grudnia 2021 r., co pozostawia niezwykle mało czasu na przygotowanie się przedsiębiorców do planowanych zmian.
W poprzednim artykule Jak chronić Sygnalistę? pisaliśmy o tym kim jest Sygnalista oraz jakie elementy powinien zawierać system ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa, zwany potocznie systemem whistleblowingowym lub ochrony sygnalistów. Ten artykuł będzie poświęcony działaniom odwetowym czyli niepożądanych zachowaniom wyrządzającym szkodę Sygnalistom.
Zakaz działań odwetowych
Wobec osób dokonujących zgłoszeń nie mogą być podejmowane jakiekolwiek działania odwetowe, które mogą polegać na bezpośrednich lub pośrednich działaniach lub zaniechaniach, związane ze zgłoszeniem lub ujawnieniem publicznym i które mogą naruszać prawa zgłaszającego lub wyrządzić mu szkodę. Działania odwetowe nie mogą również potencjalnie naruszać praw zgłaszającego.
Katalog działań odwetowych jest otwarty, co oznacza, że każde działanie, któremu można przypisać opisany wyżej charakter, będzie niedopuszczalne.
PRZYKŁAD Za niedopuszczalne działania odwetowe w stosunku do pracownika może zostać uznane:
chyba, że pracodawca udowodni, że kierował się obiektywnymi powodami. |
Nowe przepisy zapewniają ochronę nie tylko pracownikom. Ochroną objęte są również osoby świadczące pracę na podstawie innych tytułów oraz kontrahenci.
Przepisy zapewniają ochronę osobom pomagającym w dokonaniu zgłoszenia, osobom powiązanym ze zgłaszającym oraz osobie prawnej lub innej jednostce organizacyjnej powiązanej ze zgłaszającym, w szczególności stanowiącym własność lub zatrudniającym zgłaszającego.
W ostatnim przypadku bezskuteczne będzie wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy dotyczącej sprzedaży lub dostawy towarów lub świadczenia usług z powodu dokonania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego. Oznacza to, że umowy rozwiązane lub wypowiedziane z naruszeniem przepisów ustawy będą traktowane tak, jak by nadal obowiązywały.
UWAGA Nie można zarzec się uprawnień zapewniających ochronę związaną z dokonaniem zgłoszenia ani przyjąć odpowiedzialności za szkody powstałe z powodu dokonania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego. Postanowienia umów o pracę oraz aktów wewnętrznych (np. regulaminu pracy) wyłączające lub ograniczające prawo do dokonania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego są nieważne. |
Zobacz również